Afgelopen woensdag bezocht ik in LAB111 de documentaire Yayoi Kusama – Infintiy. Een documentaire over het leven en de kunst van de Japans Amerikaanse kunstenares die wie vooral kennen van haar gestippelde kunst.

Eigenlijk wist ik niet veel over haar voor ik de documentaire bezocht. Uiteraard wist ik dat ze bekend is vanwege haar ‘polkadots’, heb ik haar wereldberoemde gestippelde pompoenen wel eens gezien en ik ken haar verschijning met over het algemeen knalrood haar. Maar wie is die vrouw nu eigenlijk en wat voor een kunst heeft ze verder nog gemaakt. En misschien wel het allerbelangrijkst wat is haar drijfveer. De film heeft voor een deel antwoord gegeven op deze vragen, maar heeft me eigenlijk alleen nog maar nieuwsgieriger gemaakt naar deze kunstenaar.

Nu ga ik dit blog niet gebruiken om een stukje kunstgeschiedenis te vertellen. Daarvoor zijn andere – veel betere – bronnen. Wel wil ik graag mijn verbazing met jullie delen. Verbazing over het feit dat deze vrouw over exact twee weken 90 jaar wordt en nog steeds dagelijks met haar kunst bezig is. Verbazing over de enorme hoeveelheid werk die ze heeft geproduceerd en vooral verbazing over de kracht van deze vrouw, die tegen de stroom in ervoor heeft gekozen om haar eigen weg te volgen (jaja en dat op internationale vrouwendag).

De documentaire nam ons mee in haar leven van haar vroege jeugd in Matsumoto via haar emigratie naar de Verenigde Staten naar haar huidige bestaan in Tokyo, waar ze inmiddels al zo’n veertig jaar woont en vrijwillig verblijft in een psychiatrische inrichting. Dit en haar leeftijd weerhouden haar er echter niet van om kunst te maken. Sterker nog zij heeft het maken van de kunst nodig om mentaal te overleven (volgens eigen zeggen).

Polkadot Princess

Met haar kunst probeert Yayoi het leven en de wereld om haar heen te begrijpen. Oneindigheid, vrede, liefde en energie zijn dan ook belangrijke en terugkerende onderwerpen van haar kunst. Yayoi is ook wel bekend als ‘Polkadot Princess’. Stippen zijn voor haar de symbolisering van de energie van het leven. Met deze stippen creëert ze in haar kunst een vorm van oneindigheid.

Gewaagde verschijning

Hoewel de naam Yayoi Kusama jullie wellicht niet allemaal gelijk iets zei, denk ik wel dat de foto gelijk een belletje doet rinkelen. Met haar rode boblijn en kleding in prints van haar eigen kunst is Yayoi nogal een opvallende verschijning. Eigenlijk is ze zelf ook gewoon kunst. Zeker wanneer ze haar outfit perfect heeft afgestemd op de betreffende installatie en daardoor onderdeel wordt van haar eigen kunstwerk.

Vrolijke kunst

Heldere kleuren, grappige vormen en veel stippen. De meeste kunst van Yayoi is erg toegankelijk (je hoeft niet meteen de boodschap te achterhalen om ervan te kunnen genieten) en geeft een vrolijk gevoel. Dat gevoel wekt haar kunst bij mij dus ook op (zeker omdat ik groot voorstander ben van stippen en strepen). Dat gevoel zal ik ook zeker blijven houden bij het zien van haar kunst. Maar ik kan met nu beter verdiepen in de reden achter haar kunst en ik weet nu dat deze lang niet altijd zo vrolijk is als het eindresultaat.

Zelf zien?

Wellicht ben je na dit stuk zelf ook wel geïnspireerd om meer te weten te komen over het leven en de kunst van Yayoi Kusama. Nou, dat kan! De documentaire draait in ieder geval de komende twee weken nog bij LAB111. Kijk je liever thuis op de bank? Vorig jaar heeft Kunstuur een aflevering aan Yayoi besteed en die is zeker de moeite waard. Daarnaast heeft Museum Voorlinden vanaf 22 maart een speciale expositie ten behoeve van de 90e verjaardag van Yayoi. En als laatste (but not least) kun je de ‘Infinity Mirror Room – Phalli’s Field’ bezoeken bij het Boijmans Van Beuningen.